Αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας λόγω οικονομικής κρίσης, δείχνει ελληνική μελέτη

Αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας λόγω οικονομικής κρίσης, δείχνει ελληνική μελέτη

Αύξηση του ποσοστού της παιδικής παχυσαρκίας καταγράφεται σε έρευνα του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, η οποία εξέτασε τις συνέπειες των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών των τελευταίων ετών στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών.

Η «Μελέτη της επίδρασης της κοινωνικο-οικονομικής κατάστασης στην παιδική παχυσαρκία» υλοποιήθηκε από το Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας-Διατροφής του Χαροκοπείου Πανεπιστήμιου υπό την εποπτεία του καθηγητή Λάμπρου Συντώση, την περίοδο 2009 -2013.

Το δείγμα αφορούσε σε 28.860 εγγεγραμμένους μαθητές το 2009 και 30.425 εγγεγραμμένους μαθητές το 2013, της Γ' και Ε' Δημοτικού στην περιοχή της Αττικής. Επιλέχθηκε η Αττική δεδομένου ότι αποτελεί μια ετερογενή περιφέρεια από άποψη ποικιλίας εθνοτήτων που κατοικούν και ποικιλομορφίας των αστικών περιοχών της. Επιπλέον, αντιπροσωπεύει περίπου το 35% των Ελλήνων μαθητών.

Από την επεξεργασία των στοιχείων που συνέλεξαν οι επιστήμονες και αφορούσαν στο βάρος, το ύψος, τις διατροφικές συνήθειες και το εισόδημα των οικογενειών των μαθητών, προέκυψε αύξηση στα ποσοστά παχυσαρκίας από 8,2% το 2009 σε 9,4% το 2014.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ποσοστά παιδικής παχυσαρκίας ήταν σταθερά για πολλά χρόνια με μια μικρή τάση μείωσης. Τα τελευταία δύο χρόνια όμως παρατηρήθηκε αυξητική τάση που φέτος έγινε και στατιστικά σημαντική.

Όπως εξήγησε ο κ. Συντώσης, ενώ την περίοδο 1997-2004 καταγράφηκε μεγάλη αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα, στη συνέχεια παρατηρήθηκαν τάσεις σταθεροποίησης για μια οκταετία. «Δυστυχώς, όμως, η μελέτη μας καταγράφει την τελευταία διετία μια στατιστικά σημαντική αύξηση», επεσήμανε.

Η αύξηση αποδίδεται στις αλλαγές των διατροφικών συνηθειών των παιδιών, αφού για παράδειγμα, το 2009 μόνο το 14,8% των παιδιών δεν έτρωγε πρωινό, το 2013 το ποσοστό είχε ανέλθει στο 24,9%. Επίσης, ενώ το 2009 το 66,2% των μαθητών έτρωγε ψάρι 2-3 φορές την εβδομάδα, το 2013 το ποσοστό είχε μειωθεί στο 45,8%.

Το 2009 όσπρια κατανάλωνε μια φορά την εβδομάδα το 88% των παιδιών και το 2013 το 68,7%. Εκτός σπιτιού πάνω από μια φορά την εβδομάδα έτρωγε το 2009 το 65,1% των παιδιών, ενώ το 2013 το 18,5%. Τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα ωμά ή βραστά λαχανικά έτρωγε το 2009 το 45,1% των μαθητών και το 2013 το 64,5%.

Τέλος, ενώ το 2009 μόνο το 29,7% των παιδιών παρακολουθούσε τηλεόραση και ασχολούνταν με videogames και ηλεκτρονικούς υπολογιστές τις ημέρες που είχε σχολείο, το 2013 το ποσοστό είχε ανέλθει στο 39,7%. Αύξηση επίσης καταγράφηκε και στον χρόνο που δαπανούσαν τα παιδιά σε αυτές τις ασχολίες τα Σαββατοκύριακα (44,3% το 2009 και 58,8% το 2013).

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, ο κ. Συντώσης εξήγησε ότι οι μεταβολές στις διατροφικές συνήθειες των παιδιών αποδίδονται μεταξύ άλλων και στη μεταβολή του οικογενειακού εισοδήματος λόγω της οικονομικής κρίσης που βιώνει η χώρα την τελευταία πενταετία.

Εξάλλου, η μελέτη διαπίστωσε ότι υπάρχει ισχυρή σχέση μεταξύ οικογενειακού εισοδήματος και ποσοστών παιδικής παχυσαρκίας, καθώς οι περιοχές με άτομα χαμηλού (δηλωθέντος) εισοδήματος συμπίπτουν με αυτές που παρουσιάζουν τα υψηλότερα ποσοστά υπέρβαρων και παχύσαρκων παιδιών. Επιπλέον, σύνδεση φαίνεται να προκύπτει και ανάμεσα σε δείκτες χαμηλού μορφωτικού επιπέδου και της παιδικής παχυσαρκίας, γεγονός που υπογραμμίζει ακόμη περισσότερο την ανάγκη για στοχευμένη διατροφική εκπαίδευση των παιδιών και ενημέρωση όλης της οικογένειας.

Πιλοτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα

Σε συνέχεια της μελέτης, το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο υλοποίησε το πιλοτικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Διατροφή - Διατροφικές Συνήθειες», σε συνεργασία με τη Nestlé Ελλάς, με στόχο την εκπαίδευση των παιδιών του Δημοτικού Σχολείου ώστε να κάνουν ισορροπημένες διατροφικές επιλογές.

Στο πρόγραμμα συμπεριλήφθηκαν 985 μαθητές Γ' και ΣΤ' Δημοτικού από την Αττική, τη Θεσσαλονίκη, την Εύβοια, τη Βοιωτία και τα Ιωάννινα. Τα παιδιά μέσω των δασκάλων τους και ειδικά σχεδιασμένου φυλλαδίου «Επιλέγω έξυπνα, τρέφομαι υγιεινά!» διδάχθηκαν για α) τις ομάδες τροφών, β) τις διατροφικές επιλογές για κάθε ομάδα τροφών και πώς αυτή επηρεάζει τις λειτουργίες του σώματος και γ) τη σημασία της συχνότητας γευμάτων και της υγιεινής διατροφής.

Η υλοποίηση του προγράμματος είχε ως αποτέλεσμα την βελτίωση των γνώσεων των παιδιών, αφού πριν απ' αυτό μόνο το 27,9% αναγνώριζε σωστά σε ποια ομάδα τροφίμων ανήκουν το ψωμί και τα δημητριακά και το 6,3% το κρέας και τα παράγωγά του. Μετά το πέρας των οκτώ εβδομάδων, το 40,3% μπορούσε να ορίσει σωστά σε ποια ομάδα ανήκει το ψωμί και τα δημητριακά, το 81,3% τα λαχανικά και φρούτα, το 50,4% το γάλα και τα γαλακτοκομικά και το 23,2% το κρέας και τα παράγωγά του.

«Παιδιά Όλο Υγεία»

Η μελέτη του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «Διατροφή - Διατροφικές Συνήθειες» εντάσσονται στην παγκόσμια πρωτοβουλία της Nestlé, «Παιδιά Όλο Υγεία».

«Από το 2009 ο Όμιλος υποστηρίζει και αναπτύσσει προγράμματα για τη διατροφική εκπαίδευση και την προώθηση της φυσικής δραστηριότητας σε παιδιά σχολικής ηλικίας σε όλο τον κόσμο. Σήμερα τα προγράμματα αυτά υλοποιούνται σε 68 χώρες και μόνο το 2013 άγγιξαν 6,9 εκατομμύρια παιδιά. Στην Ελλάδα, η πρωτοβουλία ξεκίνησε το 2009 και μέχρι σήμερα έχει αγγίξει πάνω από 100.000 μαθητές σε όλη την Ελλάδα. Για το σχεδιασμό και την υλοποίηση των προγραμμάτων η εταιρεία συνεργάζεται με εξειδικευμένους φορείς, όπως πανεπιστήμια και μη κυβερνητικές οργανώσεις», σύμφωνα με την υπεύθυνη Εταιρικών Υποθέσεων της Nestlé Ελλας, Αγγελική Παπαδοπούλου.

Η συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο ξεκίνησε το 2011, όταν η Nestlé Ελλας υποστήριξε ένα πρόγραμμα, το οποίο πραγματοποιείται στα δημόσια σχολεία της χώρας από το 1997, με τη στενή συνεργασία του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Μέσα από το πρόγραμμα αυτό έχει επιτευχθεί η πιο ακριβής και ολοκληρωμένη χαρτογράφηση της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα.

in.gr